Laveren tussen verlies en herstel

Laveren is een term uit de scheepvaart. Het betekent zigzag tegen de wind in varen met een zeilboot. Hierbij wordt de boot steeds over een andere boeg gevaren. Het is niet mogelijk om in een rechte lijn tegen de wind in te zeilen Het proces na een groot verlies verloopt hetzelfde. De weg richting herstel kent veel bochten en tegenwind maar uiteindelijk kom je waar je moet zijn.

 

 

Vroeger dachten mensen dat het verwerken van verlies in fases verliep die je één voor één moest afronden. Tegenwoordig wordt het rouwproces gezien als een zeilbootje dat laveert tussen het eiland van verlies en het eiland van herstel. Er is geen vast eindpunt. Het is een continu proces dat het hele leven doorgaat en waarbij het doel vooral is om een nieuw evenwicht te vinden.

 

De periode direct na het verlies ben je vaak meer gericht op het verlies. Je denkt terug aan wie en wat er niet meer is. Je voelt de pijn en het verlangen. Soms voel je het fysiek, bv. als een steen in je maag of als strakgespannen spieren. Soms voel je de pijn vooral emotioneel in de vorm van boosheid, verdriet, eenzaamheid, wanhoop. In gedachten kun je alles wat er is gebeurd afspelen als in een film.
Tegelijkertijd gaat het leven door met alles wat daarbij komt kijken: werk, huishouden, kinderen, school, afspraken, koken. Terwijl je bezig bent lijkt het soms redelijk oké te gaan. Voor een korte tijd zit je in de herstelkant van het verlies. Je bent het niet vergeten maar het sluimert even op de achtergrond.

 

Rouwen doe je in stukjes die te behappen zijn. Het leven gaat niet zomaar verder. Maar beetje bij beetje kun je na een tijd ook heel even aan iets anders denken. Je lacht om een grap, je geniet van een lekkere maaltijd, je gaat een dagje weg. En tussendoor denk je aan alles wat je mist en voel je de pijn alsof het gisteren is gebeurd. Je laveert je zeilboot zo goed en kwaad als het gaat van de ene naar de andere kant en op een dag merk je dat steeds minder hoeft bij te sturen. Je zeilboot heeft zijn koers gevonden.